Manastir Žiča se nalazi u centralnoj Srbiji,između Kraljeva i Mataruške Banje. Putem preko reke Ibra, na 4. kilometru južno od Kraljeva.
Manastirska crkva je posvećena Svetom Spasu-Vaznesenju Gospodnjem, a podigao je kralj Stefan Prvovenčani sa svojim bratom Svetim Savom, između 1208. i 1215.godine.
Istorija manastira Žiče počela je onog trenutka kada je sedamanestogodišnji Rastko Nemanjić odlučio da napusti dvor svog oca Stefana Nemanje i posveti se monaškom podvigu na Svetoj Gori Atoskoj. Kao smerni monah, Sava je svojim podvizima pružao primer svetogorskim kaluđerima. Božijom blagodaću uspeo je da preporodi srpsku zemlju i u duhovnom i u državotvornom pogledu.

Apostol Pavle Apostol Petar

Kada se početkom XIII veka Sveti Sava vratio sa Svete Gore u Srbiju sa moštima svetog mu roditelja Simeona mirotočivog, srpska država je bila potrešena sukobom između Stefana i Vukana. Pomirivši zavađenu braću Sveti Sava je zajedno sa Stefanom odlučio da sagradi manastir Žiču kao srpsku carsku lavru. Mesto na kom se gradio manastir bilo je podjednako udaljeno i od Carigrada i od Rima, što je Božijom pomoću značilo da je Srbija na raskršću između pravoslavnog Istoka i rimokatoličkog Zapada.

Uspenje Presvete Bogorodice Raspeće Hristovo

Crkva u manastiru Žiči koja je posvećena Hristovom Vaznesenju (Sveti Spas) građena je oko dvadeset godina. Crkva je kao celina predstavljala ne samo manastirski hram već i katedralu prvog srpskog arhiepiskopa. U građenju crkve uočavaju se novine u odnosu na hramove iz vremena Stefana Nemanje.

Žiča je oslikana zauzimanjem Svetog Save oko1220.godine, a kako i dolikuje prvom sedištu srpske autokefalne arhiepiskopije,freskama su je ukrasili najbolji “mramornici i slikari” iz Carigrada. Veliki deo prvobitnog živopisa je uništen, sačuvani su fragmenti u pevnicama, a postojeće freske potiču iz doba velike obnove Žiče za vreme kralja Milutina između 1313. i 1316.godine.

Sveti Nikola Predstava anđela iz Blagovesti Zahariju

Vladika Nikolaj
Poslije višegodišnjeg služenja u Eparhiji ohridskoj vladika Nikolaj (Velimirović) je 1934. godine bio ponovo vraćen na mjesto episkopa žičkog. Kao jedan od najistaknutijih arhijereja Srpske pravoslavne crkve između dva svjetska rata vladika Nikolaj je učestvovao u brojnim delegacijama i misijama širom svijeta. Zbog neskrivenog antifašističkog istupanja u martovskim događajima tokom 1941. godine vladika Nikolaj je bio u nemilosti njemačkih okupacionih vlasti u Srbiji. Njemački fašisti su ga nasilno odveli iz manastira Žiče u manastir Ljubostinju, gdje je bio pod njihovom stalnom prismotrom. Više puta je mučen i zlostavljan u kruševačkom zatvoru. Nijemci su ga iz Ljubostinje prebacili u manastir Vojlovicu, gdje je bio i patrijarh srpski Gavrilo (Dožić). Pri kraju rata vladika je odveden u fašistički logor Dahau. Iz Dahaua je nakon završetka rata, ne slažući se sa novim komunističkim vlastima u Jugoslaviji, otišao u SAD, gdje je među pravoslavnim Srbima, daleko od otadžbine, nastavio svoju duhovničku misiju. Upokojio se u manastiru sveti Tihon u Pensilvaniji marta mjeseca 1956. godine, a sahranjen je u manastiru sveti Sava u Libertivilu. Njegove mošti su 1991. godine prenesene u Lelić kod Valjeva.
Vladika Nikolaj, kojega već odavno srpski narod zove svetim vladikom, bio je prije svega Hristonosac, a potom i filozof-književnik, duhovnik i besjednik. Zbog velike mudrosti koju je ovaj časni otac ostavio iza sebe u mnogobrojnim pisanim djelima, mnogi danas vladiku Nikolaja porede sa premudrim vladikom Njegošem.

SPC Portal